Η δυσμενής οικονομική συγκυρία διεθνώς και η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, που επηρέασαν αρνητικά τις οικονομικές εξελίξεις στους κύριους εμπορικούς εταίρους της Αλβανίας, είχαν ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του κλίματος αβεβαιότητας στη χώρα και την περαιτέρω επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
Πάρα ταύτα επειδή η γειτονική Αλβανία είναι μια υπό ανάπτυξη χώρα και οι επενδύσεις όχι μόνο ποικίλλουν, αλλά και πολλές φορές γίνονται αιτία ανταγωνισμού ακόμη και ξένων οικονομιών, θεωρείται οικονομικά θετικός προορισμός για τους επενδυτές.
Οι Ελληνες επενδυτές είναι από τους πρώτους που βρέθηκαν στη γειτονική χώρα, όχι μόνο για επενδυτικούς λόγους, αλλά κυρίως για να συντελέσουν στην ανόρθωση και σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασης και ταυτόχρονα να καταστούν γέφυρα αναπτυξιακών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών. Αυτή την οικονομική άνοδο της πατρίδας τους, όμως, στήριξαν και οι Αλβανοί πολίτες οι οποίοι από τις αρχές του 1990 εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα και εργαζόμενοι έστελναν το συνάλλαγμά τους στην Αλβανία συντελώντας στην κάλυψη περίπου του 20% του ΑΕΠ.
* Από τους πρώτους επενδυτές, οι Τράπεζες Αλφα, Εθνική και Πειραιώς. Σύμφωνα με στοιχεία της Αλβανικής Ενωσης Τραπεζών, το σύνολο των τραπεζών ελληνικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στην Αλβανία κατείχε το 2013 το 17,98% της αξίας του συνόλου των στοιχείων ενεργητικού της αλβανικής τραπεζικής αγοράς και το 17,48% της συνολικής αξίας των καταθέσεων.
* Μεταξύ των πάρα πολλών ελληνικών επιχειρήσεων είναι η «Ακτωρ», η οποία συνεχίζει τον αυτοκινητόδρομο Ελμπασάν-Τίρανα, τα τσιμέντα «Τιτάν», η «Τέρνα», ο Μαρινόπουλος κ.ά. Σχετικά με τις ελληνικές επιχειρήσεις η υπεύθυνη του Οικονομικού και Εμπορικού Γραφείου της ελληνικής πρεσβείας, Μπέττυ Λάρδα, μας δήλωσε ότι «το ΟΕΥ προβάλλει τα ελληνικά προϊόντα σε συνεργασία με τις ελληνοαλβανικές επιχειρήσεις με σκοπό το κέρδος των δύο πλευρών». Και φαίνεται ότι υπάρχει ανταπόκριση, μια και μέσα στο 2013 και 2014 δημιουργήθηκαν αρκετές εκθέσεις τροφίμων και στρογγυλές τράπεζες ή ημερίδες στις οποίες παραβρέθηκαν κυβερνητικά στελέχη της Αλβανίας.
Σχολείο της Αρχιεπισκοπής στα ΤίραναΠάνω από 550 επιχειρήσεις ελληνικών και ομογενειακών συμφερόντων δραστηριοποιούνται σήμερα στην Αλβανία. Επίσης, σημαντικός αριθμός αλβανικών επιχειρήσεων διαθέτουν υψηλόβαθμα στελέχη που είναι Ελληνες, αντιπροσωπεύουν ελληνικές επιχειρήσεις και συνεργάζονται με την Ελλάδα. Οι κυριότεροι τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται οι ελλαδικών και ομογενειακών συμφερόντων επιχειρήσεις είναι ο τραπεζικός, ο κατασκευαστικός, η βιομηχανία, γενικότερα, οι υπηρεσίες υγείας, οι τηλεπικοινωνίες, το εμπόριο, η εκπαίδευση.
Αυτές οι επιχειρήσεις βρίσκονται κυρίως μεταξύ Τιράνων και Δυρραχίου, χωρίς όμως να μειώνεται η δυναμική και αυτών που εδρεύουν στο Αργυρόκαστρο. Περίπου 25 από αυτές συγκρότησαν την «Ενωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Αλβανίας» που βρίσκεται στα Τίρανα, της οποίας Ενωσης σκοπός είναι η περαιτέρω σύσφιγξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών.
Ενδειτικά αναφέρουμε το «Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης» που εδρεύει στα Τίρανα, ελλαδικών συμφερόντων, το οποίο ιδρύθηκε το 2000 και επεκτάθηκε κατά τη σχολική χρονιά 2012-13 και σε Λύκειο. Σήμερα στο Πανεπιστήμιο φοιτούν περίπου 800 φοιτητές και έχει 4 σχολές με πολλές ειδικότητες. Το Λύκειο έχει 50 μαθητές. Οπως δήλωσε ο κ. Ηλίας Φουτσής, πρόεδρος, τα μαθήματα γίνονται στα Αγγλικά και οι καθηγητές ή μαθητές που υπάρχουν γίνονται όλοι αποδεκτοί εάν πληρούν τους όρους, χωρίς εθνικές, θρησκευτικές καταβολές.
Το «Υγεία»
* Στον τομέα της υγείας δραστηριοποιείται ο όμιλος «Υγεία» από το 2008, όταν δημιουργήθηκε το νοσοκομείο στα Τίρανα παρέχοντας υψηλή περίθαλψη. Αρχισε να λειτουργεί το 2010 και θεωρείται η μεγαλύτερη επένδυση στα Δυτικά Βαλκάνια με 57 εκατομμύρια ευρώ. Ο γενικός διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος, Σταύρος Κρασαδάκης, αναλύοντας την επένδυση δήλωσε ότι εργάζονται σε αυτό 420 άτομα, είναι γενικό νοσοκομείο και διαθέτει όλες τις ειδικότητες. Επίσης, σημείωσε ότι, όπως όλες οι ελληνικές επιχειρήσεις στην Αλβανία, έτσι και το «Υγεία» παρέχει κοινωφελή δράση στην αλβανική κοινωνία. Ανέφερε δε ότι η επιχείρησή τους έχει αναλάβει την περίθαλψη των 140 παιδιών SOS και ότι βρίσκεται στα «σκαριά» η δημιουργία ενός παιδοκαρδιοχειρουργικού κέντρου με τη συνεργασία του «Υγεία» Τιράνων, που θα καλύπτει όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, κατόπιν πρότασης του παιδοχειρουργού Αυξέντιου Καλαγκού προς τον Πρόεδρο της Αλβανίας.
Ο όμιλος «Υγεία» στην αλβανική πρωτεύουσα* Στα τυροκομικά, το 1994 ο Αντώνης Ούζας ξεκίνησε την επιχειρηματική του δραστηριότητα μαζί με τον ομογενή, Αλβανό πολίτη Πύρρο Καρατζά. Στην αρχή κάνανε εμπόριο ποτών, μετά ιδρύσανε εταιρεία αναψυκτικών και τώρα έχουν τη σύγχρονη μονάδα τυροκομικών «Τζιροφάρμα» στην οποία εργάζονται 65 άτομα σε όλη την Αλβανία· διαθέτουν 25 φορτηγά και συνεργάζονται με 1.000 κτηνοτρόφους παρέχοντας οικονομικές δυνατότητες και ενισχύοντας την τοπική οικονομία. Η επένδυσή τους φθάνει στα 3 εκατομμύρια ευρώ. Οπως δήλωσε ο Αντώνης Ούζας, «αν και η πορεία της επιχείρησης δεν ήταν εύκολη, λόγω εμφυλίου, εν τούτοις ορθοπόδησε και σήμερα στηρίζει την αλβανική οικονομία και εργάζεται για την ανάπτυξη των ελληνοαλβανικών οικονομικών σχέσεων».
* Σημαντική επιχειρηματική δράση, τέλος, εμφανίζει και ο Λαρισαίος Φίλιππος Σαπουνάς όταν το 1994 ιδρύει την Κεραμοποιία «Βιοκεράλ» στην πόλη των Αγίων Σαράντα. Απασχολεί 55 άτομα και δηλώνει ότι «τον ενδιαφέρει η ανάπτυξη της περιοχής». Σημειώνει ότι «η χώρα έχει ρυθμούς ανάπτυξης αλλά αναμένεται η σταθερότητα της Αλβανίας». Και καταλήγει: «Τις οικονομικές σχέσεις δεν τις βλέπουμε σαν ελληνοαλβανικές οικονομικές σχέσεις, αλλά ως συνάρτηση των οικονομικών σχέσεων όλης της Βαλκανικής».
Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι μεταξύ των μεγάλων 550 επιχειρήσεων οι περίπου 70 είναι ομογενειακές, οι οποίες εργάζονται όχι μόνο για την ανάπτυξη και καλλιέργεια των ελληνοαλβανικών οικονομικών σχέσεων, αλλά και στηρίζουν τις τοπικές τους οικονομίες, καθώς και τις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Σημαντική εξίσου θέση έχουν και οι επιχειρήσεις των αλβανικής καταγωγής πολιτών, οι οποίοι εργάσθηκαν επί δεκαετίες στην Ελλάδα, επέστρεψαν πριν ή κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της Ελλάδας και τώρα διαπρέπουν. Θεωρείται δε ότι πραγματικά μπορούν να αποτελέσουν τη γέφυρα φιλίας μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, αφού φέρουν το δημιουργικό και οργανωτικό πνεύμα που απόκτησαν στις ελληνικές αγορές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου