Tα Ελληνικά κομματικά συμφέροντα διέσπασαν την Μειονότητα

«Τα κόμματα της Ελλάδας ταυτίζονταν με τα αντίστοιχά τους αλβανικά, στηρίζοντας εκείνα και όχι το ελληνικό κόμμα της Ομογένειας»

Του ΣΥΜΕΩΝ ΣΟΛΤΑΡΙΔΗ

Ο τρόπος με τον οποίο η Ελληνική Μειονότητα συγκροτήθηκε ιστορικά και δημογραφικά είναι περισσότερο αποτέλεσμα της πολιτικής που ασκήθηκε επί Χότζα. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στις λεγόμενες «μειονοτικές ζώνες», Αργυροκάστρου, Αγίων Σαράντα και Δελβίνου, συμπεριελήφθησαν όλοι οι οικισμοί των οποίων μητρική γλώσσα ήταν η ελληνική, πλην ορισμένων.

 Αυτές τις «μειονοτικές ζώνες» τις δημιούργησαν οι Ιταλοί το 1917 και τις αποδέχθηκαν όλες οι αλβανικές κυβερνήσεις, σημειώνοντας ότι δεν αναγνωρίζουν ως μειονότητα αυτούς που ζούνε εκτός των «ζωνών» αυτών σε όλη την αλβανική επικράτεια.

Η προστασία της Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία προϋποθέτει τη διαμονή της στις περιοχές που αναγνωρίζονται ως μειονοτικές ζώνες ή ως περιφέρειες. Η αλβανική διοίκηση βασίζει τη λογική της προστασίας της μειονότητας στο σύστημα των «ζωνών», που είναι άτυπη και νομικά δεν στέκεται. Δεν στηρίζεται στην αλβανική έννομη τάξη. Πάρα ταύτα η αλβανική πολιτεία στηρίζει αυτό το καθεστώς, γιατί, όπως γράφουν σχετικοί αναλυτές, «της παρέχει ένα καθεστώς αβέβαιο και πολιτικά ατεκμηρίωτο».

Στο πολιτικό σύστημα της Αλβανίας υπάρχει πλαφόν εκλογιμότητας του 2,5% για να μπει ένα κόμμα στη Βουλή. Επιπλέον, είναι αναγκαίο για τα μικρά κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές να δηλώνουν και τις συνεργασίες τους με τα μεγάλα κόμματα, αφού ο εκλογικός νόμος δεν βοηθά τα μικρά κόμματα και υπάρχει λίστα.

Η Ελληνική Μειονότητα έχει την οργάνωση «Ομόνοια» την οποία εκφράζει πολιτικά το «Κόμμα της Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» (ΚΕΑΔ), το οποίο έλαβε στις εκλογές της 23ης Ιουνίου 2013 14.722 ψήφους με ποσοστά 0,85% και ανέδειξε έναν βουλευτή. Στις ίδιες εκλογές συμμετείχε και το νέο πολιτικό «Κόμμα για το μέλλον της Ελληνικής Μειονότητας» που έλαβε 3.305 ψήφους με 0,19% και δεν πήρε έδρα.

Αιτία της διάσπασης είναι οι μη δημοκρατικές διαδικασίες που ακολουθεί το ΚΕΑΔ, αφού, όπως δηλώνουν «μέσα από αυτό πολλοί ομογενείς πολιτικοί αναζητούν θέσεις, οφίκια και πολιτικό και οικονομικό κέρδος». Επιπλέον, όμως, ευθύνη φέρει και το ελληνικό πολιτικό σύστημα με τις κομματικές παρεμβάσεις του στη μειονότητα. Παρά τη διάσπαση όμως στις τελευταίες εκλογές εκλέχτηκε ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ Βαγγέλης Ντούλες και άλλοι 11 σε άλλα μεγάλα κόμματα.

Οπως δήλωσε ο πρώην βουλευτής της Ομόνοιας Θωμάς Μήτσιος, «η Ομόνοια κατηγορείται ότι δεν κατάφερε να ενώσει όλη τη μειονότητα» και συνέχισε λέγοντας πως «για τη σημερινή κατάσταση της Ομόνοιας ευθύνεται το ΚΕΑΔ και η Ελλάδα, η οποία δεν έχει σταθερή πολιτική για τη μειονότητα».

Ενώ ο Βαγγέλης Ντούλες, σχολιάζοντας την κατάσταση της Ομόνοιας και του ΚΕΑΔ, σημείωσε ότι «έγινε κατάχρηση της Ομόνοιας» και ότι «δεν πέτυχε η συμφωνία όλων για κοινή δράση, για αγώνα και δικαίωση». Τόνισε ότι έγιναν λανθασμένοι χειρισμοί, ότι δεν επετεύχθη η συσπείρωση της δυναμικής του Ελληνισμού και ότι τα ελληνικά κόμματα (της Ελλάδας) ταυτίζονταν με τα αντίστοιχά τους αλβανικά, στηρίζοντας εκείνα και όχι το ελληνικό κόμμα της Ομογένειας.

Αναφερόμενος στον ελληνικό πληθυσμό της Αλβανίας δήλωσε ότι σήμερα στην Αλβανία ζούνε περίπου 50.000, αλλά και άλλοι 250.000 Αλβανοί, ελληνικής καταγωγής, βρίσκονται στην Ελλάδα οι οποίοι αδιαφορούν και δεν ψηφίζουν στις εκλογές. «Αν έρχονταν από αυτούς το 10% μόνο για να ψηφίσουν θα άλλαζε ο πολιτικός χάρτης της Αλβανίας» είπε ο κ. Ντούλες και κατέληξε: «Δεν υπάρχει ελληνική βούληση για βοήθεια της Ελληνικής Μειονότητας της Αλβανίας».

Οι ομογενείς σχολιάζοντας την κατάσταση στο ελληνικό κόμμα σημειώνουν ότι «υπάρχει έλλειψη φορέα εκπροσώπησής τους έναντι των αλβανικών Αρχών και στα διεθνή φόρα» και ότι χρειάζεται μια «νέα Ομόνοια», διότι «η Ομόνοια δεν κατόρθωσε να δημιουργήσει τμήμα τεκμηρίωσης σχετικά με τα δικαιώματά τους». Κατηγορούν δε την ελληνική πολιτική ότι στήριξε τη φυγή τους και όχι τη συγκράτησή τους στο χώρο όπου γεννήθηκαν με έργα υποδομής, ανάπτυξης και πολιτικής στήριξής τους.

Αλβανικός «Καλλικράτης» !

Ως προς την Τ.Α. σήμερα στην αλβανική επικράτεια υπάρχουν 11 έπαρχοι (δήμαρχοι) που εκλέχτηκαν μέσω του ΚΕΑΔ, ελληνικής καταγωγής. Πρόσφατα όμως ψηφίστηκε ένας νέος νόμος σχετικά με την Τ.Α. όπου με αυτόν, ένα είδος ελληνικού «Καλλικράτη», οι επαρχίες θα μειωθούν σε 61 και συνενώνονται με αποτέλεσμα να μειωθεί ο αριθμός των Ελλήνων επάρχων στις προσεχείς εκλογές του 2015. Το «τραγελαφικό» είναι ότι το νόμο αυτό τον ψήφισαν και οι ελληνικής καταγωγής βουλευτές, εκτός από δύο, υπακούοντας στην «κομματική πειθαρχία» - κάτι που εξόργισε τη μειονότητα. Ο έπαρχος Κάτω Δρόπολης του Νομού ή Περιφέρειας Αργυροκάστρου, και τοπικός πρόεδρος Δερβιτσάνης της Ομόνοιας, Δημήτρης Μαλούκης, που πολιτικά διοικεί 16 χωριά, σημείωσε ότι για να υπάρξει πολιτική επιβίωση πρέπει όλη η μειονότητα να είναι μαζί, να υπάρξει ανανέωση και συνέχισε «η Ελλάδα ευθύνεται γιατί θέλει τη μειονότητα τεμαχισμένη».

Την Ομόνοια και την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας όμως κατηγορεί και ο Παναγιώτης Μπάρκας, δημοσιογράφος και ιστορικός στο Αργυρόκαστρο, που υποστηρίζει ότι «ο Νότος αποφασίζει για τις ισορροπίες και τις εξελίξεις της Αλβανίας». «Αυτές τις ισορροπίες, συνεχίζει, τις έχει αναλάβει το ελληνορθόξο στοιχείο. Αυτό κάνει τους ξένους να προσέχουν τη μειονότητα του Νότου, διότι φοβούνται ανατροπές ισορροπιών που θα αποσταθεροποιήσουν όλη την περιοχή». Σημειώνει ότι τα ελληνικά κόμματα «περί άλλα τυρβάζουν» και ότι τους ενδιαφέρουν περισσότερο οι ψήφοι που θα πάρουν από τους ελληνικής καταγωγής Αλβανούς πολίτες που ζούνε στην Ελλάδα, παρά οι περιοχές όπου κατοικούν Ελληνες στη Νότια Αλβανία. Και επειδή πραγματικά το ενδιαφέρον των ξένων για την περιοχή είναι μεγάλο, καταλήγει πως «οι ξένες παρεμβάσεις δημιουργούν αποσταθεροποιητικές δράσεις για την περιοχή, τις οποίες δεν μπορεί να ανακόψει η Αλβανία. Σε περίπτωση έξαρσής τους θα δρομολογηθούν εξελίξεις στα Βαλκάνια και ιδιαίτερα στα Δυτικά, με απρόσμενες καταστάσεις».

Χίλιοι μειονοτικοί μαθητές με 130 Ελληνες εκπαιδευτικούς σε 99 χωριά

Η συρρίκνωση του μαθητικού πληθυσμού της Ελληνικής Μειονότητας οφείλεται στη μετανάστευση στην Ελλάδα, στις ταραχές του 1997, λόγω της κατάρρευσης των «πυραμίδων», στο επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, στα σχολικά εγχειρίδια

Οι μαθητές που προέρχονται από την Ελληνική Μειονότητα φοιτούν σε κοινά αλβανικά σχολεία (συνήθως σε περιοχές εκτός μειονοτικών ζωνών) ή σε ελληνόφωνα δημόσια μειονοτικά σχολεία (εντός των μειονοτικών ζωνών) ή σε ιδιωτικά σχολεία (Αρσάκειο Τιράνων, Ορθόδοξης Εκκλησίας), ενώ σε ορισμένα σχολεία συνυπάρχουν τάξεις όπου διδάσκονται μειονοτικοί μαθητές το ελληνόφωνο πρόγραμμα και παράλληλα διδάσκεται σε άλλους το αλβανόφωνο (στις μειονοτικές ζώνες).

Η συρρίκνωση του μαθητικού πληθυσμού της Ελληνικής Μειονότητας οφείλεται στη μετανάστευση στην Ελλάδα, στις ταραχές του 1997, λόγω της κατάρρευσης των "πυραμίδων", στο επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, στα σχολικά εγχειρίδιαΤα δημόσια μειονοτικά σχολεία που λειτουργούν είναι εντός των μειονοτικών ζωνών και μόνο στους Νομούς Αργυροκάστρου, Αγίων Σαράντα, Δελβίνου και Πρεμετής στις οποίες αναγνωρίζονται ως μειονοτικά συνολικά 99 χωριά.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 λειτουργούσαν 108 μειονοτικά σχολεία με 700 εκπαιδευτικούς. Το 1994 τα σχολεία έγιναν 86. Ενδεικτικά, η φθίνουσα πορεία του αριθμού των μαθητών από το 1992 μέχρι το σχολικό έτος 2008-2009 είναι πάνω από 85%. Ωστόσο, τη διετία 2008-2010 υπήρξε αύξηση κατά περίπου 10% σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, ο μαθητικός πληθυσμός το έτος 2009-2010 (στα μειονοτικά 9τάξια και λύκεια) στις Περιφέρειες Αργυροκάστρου, Αγ. Σαράντα και Δελβίνου προσέγγιζε τους 900. Αντίστοιχα, οι εκπαιδευτικοί ήταν περίπου 140.

Η συρρίκνωση του μαθητικού πληθυσμού της Ελληνικής Μειονότητας οφείλεται στη μετανάστευση στην Ελλάδα, στις ταραχές του 1997, λόγω της κατάρρευσης των "πυραμίδων", στο επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, στα σχολικά εγχειρίδια. Ενώ η τελευταία αύξηση οφείλεται στην επιστροφή των ομογενών από την Ελλάδα λόγω κρίσης και πάλι στις πατρογονικές εστίες.

Σχετικά με την εκπαίδευση, δάσκαλοι μας είπαν ότι «όλα τα μειονοτικά σχολεία ακολουθούν το αλβανικό εκπαιδευτικό σύστημα μέσα στο οποίο η εκπαίδευση χωρίζεται σε πρωτοβάθμια (1η-8η τάξη) και σε δευτεροβάθμια (9η-12η τάξη). Η ελληνική γλώσσα διδάσκεται ως γλωσσικό μάθημα ή ως γλώσσα διδασκαλίας ορισμένων μαθημάτων, ενώ μπορεί να εισαχθεί σε οποιοδήποτε δημόσιο σχολείο ως δεύτερη γλώσσα έπειτα από υποβολή αίτησης 32 μαθητών.

Τα σχολεία είναι δύο ειδών:

1) Εννιάχρονα δημόσια αλβανικά σχολεία όπου υπάρχουν ελληνικά μαθήματα που διδάσκονται στην ελληνική γλώσσα, ενώ η αλβανική γλώσσα θεωρείται δεύτερη. Παρόμοια σχολεία υπάρχουν 22 τον αριθμό, με περίπου 1.000 μαθητές και 130 Ελληνες εκπαιδευτικούς.

Υπάρχουν όμως και 3 σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στη Δερβιτσάνη, στη Λιβαδειά και στο Βουλιαράτι, όπου φοιτούν μειονοτικοί μαθητές στην αλβανική γλώσσα τα κυρίως μαθήματα του κορμού και στην ελληνική γλώσσα, τα μαθήματα της γλώσσας, την ιστορία και τη γεωγραφία. Τέλος, υπάρχει και το «Γλωσσικό Λύκειο «Παντελής Σωτήρης» στο Αργυρόκαστρο, όπου τα μαθήματα του κορμού διδάσκονται στην ελληνική γλώσσα και η αλβανική γλώσσα διδάσκεται ως ξένη γλώσσα.

2) Τα σχολεία της Εκκλησίας και κάποια άλλα ιδιωτικά, όπως τα εκπαιδευτήρια «Ομηρος» που λειτουργούν στη Χιμάρα και Κορυτσά.

www.enet.gr

"Ορθόδοξη Εκκλησία με Αλβανούς ιερείς"

Του Συμεών Σολταρίδη

«Δεν είμαστε συνομοσπονδία Εκκλησιών, αλλά η μία Καθολική Εκκλησία», μας είπε χαμογελαστός και ήρεμος ο Αρχιεπίσκοπος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας Αναστάσιος και συνέχισε: «Υπάρχουν κύκλοι που θέλουν να δείξουν την Εκκλησία ως ΜΚΟ και ότι βρίσκομαι κάτω από επιρροή ενός κράτους-χώρας.

Ο Αρχιεπίσκοπος ΑναστάσιοςΔεν έχουμε τίποτε να φοβηθούμε. Ούτε ακόμη και από τον αδύναμο εαυτό μας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας αποτελείται από πολλές Εθνοτικές Ομάδες. Ολοι οι ορθόδοξοι της Αλβανίας είμαστε περίπου 30% του πληθυσμού. Επικοινωνούμε με όλους μέσω του Ευαγγελίου της αγάπης. Δεν είμαστε παράρτημα κάποιας Εκκλησίας. Φτιάξαμε την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας με αλβανικής υπηκοότητας κληρικούς».

Του θύμισα το 1993 όταν τον είχα επισκεφθεί, τότε σε μια άλλη δημοσιογραφική μου αποστολή, μόλις είχε αναλάβει. Οταν είχε παύσει ο διωγμός έναντι της Εκκλησίας, «διωγμός» που δεν είχε κατανοήσει ποτέ η Ελλαδική Εκκλησία και οι «υπερπατριώτες» κληρικοί και λαϊκοί και είχε αρχίσει «η Ανάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αλβανία» από το μηδέν.

* Από το 1992 άρχισε και λειτουργεί η Ορθόδοξη Θεολογική Ακαδημία τεσσάρων ετών, στην οποία παρακολουθούν απόφοιτοι Λυκείου. Χειροτονήθηκαν πάνω από 190 κληρικοί, ενώ από το 1998 λειτουργεί στο Αργυρόκαστρο το Εκκλησιαστικό Λύκειο (αλβανοελληνικό) με την ονομασία «Τίμιος Σταυρός». Λειτουργεί επίσης οικοτροφείο με δικά του ιδιόκτητα κτήρια.

* Με την Τεχνική Υπηρεσία που έχει οργανωθεί κτίσθηκαν περίπου 460 εκκλησιαστικά κτήρια. Από αυτά άλλα είναι ναοί που κτίσθηκαν από την αρχή ( περίπου 170), άλλα είναι πολιτιστικά μνημεία (περίπου 65) που αναστηλώθηκαν, άλλοι 160 ναοί που επισκευάσθηκαν και άλλα 75 διάφορα κτήρια. Διορθώθηκε επίσης το μοναστήρι του Αγίου Βλασίου με διάφορα εργαστήρια και αγοράσθηκαν τα κτήρια ή επισκευάσθηκαν για να στεγαστούν η Αρχιεπισκοπή Τιράνων, η Μητρόπολη Αργυροκάστρου, το Εκκλησιαστικό Λύκειο Αργυροκάστρου, το πνευματικό κέντρο Λούσνιας, το Φοιτητικό κέντρο «Θαβώρ», μοναστηράκι στα Τίρανα, Νηπιαγωγείο στην Κορυτσά και Καβάγια. Διορθώθηκαν τα κτήρια των Μητροπόλεων Κορυτσάς και Βερατίου, των Μοναστηριών της Παναγίας στην Αρδενίτσα, και σε διάφορες άλλες περιοχές όπως Σβερνέτς, Αυλώνα, Χιμάρα, Ελμπασάν, Αργυρόκαστρο.

* Στη γενική δραστηριότητα της Εκκλησίας συγκαταλέγεται το τυπογραφείο που εκδίδει τη μηνιαία αλβανική εφημερίδα « Ανάστασις», το περιοδικό «Χαίρε», το φοιτητικό δελτίο «Λόγος», παιδικά και νεανικά περιοδικά, τα τετραμηνιαία επιστημονικά περιοδικά «Αναζήτηση» και «Ναός» και θρησκευτικά βιβλία. Υπάρχει και Εκκλησιαστικός Ραδιοφωνικός Σταθμός.

* Επίσης, η Εκκλησία οργανώθηκε και σε θέματα υγείας, εκπαίδευσης, κοινωνικής πρόνοιας, αγροτικής ανάπτυξης, πολιτισμού και οικολογίας. Στο πλαίσιο της αλβανικής νομοθεσίας ίδρυσε δύο Ιδρύματα: Το Ιδρυμα «Ορθόδοξοι Κλινικαί Ευαγγελισμού» και το Ιδρυμα «Πνοή αγάπης». Επίσης στα Τίρανα από το 1999 ίδρυσε και λειτούργησε Διαγνωστικό Ιατρικό Κέντρο με 24 ειδικότητες. Πολυιατρεία της Εκκλησίας λειτουργούν επίσης στην Καβάγια, τη Λούσνια, το Γεωργουτσάτι Αργυροκάστρου και την Κορυτσά.

Το «Ιατρικό Διαγνωστικό Κέντρο Ευαγγελισμός» έχει όλες τις ειδικότητες. Εργάζονται 45 μόνιμοι ιατροί, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό και 75 με μειωμένο ωράριο. Από την ημερομηνία ίδρυσής του μέχρι σήμερα νοσηλεύτηκαν πάνω από 1.500.000 ασθενείς. Οι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται με δήλωση της διευθύντριας αδελφής Αθανασίας, με αξιοκρατικό τρόπο και όχι με βάση τη θρησκευτική και εθνοτική τους καταγωγή. Καθημερινά εξετάζει 250 ασθενείς. «Δεν κρατάμε στεγανά», δηλώνει η αδελφή Αθανασία και προσθέτει ότι παρέχεται περίθαλψη Α'βαθμού και στα υπόλοιπα πολυϊατρεία.

Εκπαίδευση

* Η Εκκλησία παρέχει και εκπαιδευτικές υπηρεσίες. Λειτουργεί σε διάφορες πόλεις κατασκηνώσεις, οικοτροφεία, κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης, 22 νηπιαγωγεία στις πόλεις και κωμοπόλεις της Αλβανίας με 850 παιδιά και 93 νηπιαγωγούς. Στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 3 δημοτικά σχολεία ( Τίρανα, Δυρράχιο, Αργυρόκαστρο) γυμνάσια και λύκεια με σύνολο 900 περίπου μαθητές και 95 εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, ορφανοτροφείο «Το Ορθόδοξο Σπίτι της Αγάπης», ενώ η αλβανική κυβέρνηση το 2010 έδωσε την άδεια στην Ορθόδοξη Αλβανική Εκκλησία να ιδρύσει ιδιωτικό Πανεπιστήμιο με την ονομασία «Λόγος».

Εχει δύο σχολές και κατευθύνσεις. Η πρώτη Σχολή έχει κατεύθυνση Οικονομική με σχολές Τουρισμού, Λογιστικής και Διοίκησης Επιχειρήσεων. Η δεύτερη Σχολή έχει κατεύθυνση στις εφαρμοσμένες επιστήμες με σχολές ιατρικών και μικροβιολογικών εργαστηρίων, πληροφορικής και ερευνητικού κέντρου. Στη Σχολή Ιατρικών και Μικροβιολογικών Εργαστηρίων λειτουργεί τμήμα μεταπτυχιακό, ενώ σε όλο το Πανεπιστήμιο φοιτούν περίπου 200 φοιτητές. Γίνονται αποδεκτοί όλοι, ενώ το προσωπικό ξεπερνά τους 30 καθηγητές.

Αξιο προσοχής, τέλος, είναι το «Ιδρυμα Ναζαρέτ» το οποίο εκπαιδεύει σπουδαστές στις ειδικότητες κηροπλαστικής, αγιογραφίας, ξυλουργικής, εκδόσεις και τυπογραφείο. Εργάζονται περίπου 25 άτομα, ενώ σπουδάζουν αρκετοί οι οποίοι μαθαίνουν τέχνη. Σπουδαία θεωρείται η κατεύθυνση της ζωγραφικής-αγιογραφίας την οποία διδάσκει ο γνωστός Λαρισαίος Χρήστος Παπανικολάου, δημιουργός μιας ειδικής τεχνοτροπίας της «γραμμικής» - την οποία τεχνική του παρουσίασε σε πολλά μέρη όπου έχει εκθέσει έργα του. Το σημαντικότερο όμως όλων θα είναι το παρεκκλήσι της «Γέννησης», δίπλα στον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως, το οποίο κοσμούν παραστάσεις από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη, καθώς και από αγιογραφίες και σύγχρονες μορφές.

Υπό την εποπτεία της Αλβανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας λειτουργεί επίσης στον Μεσοπόταμο Τεχνικό Λύκειο και 2 Εκκλησιαστικά Λύκεια: στο Σουκ με 30 υποτρόφους μαθητές και στο Αργυρόκαστρο με 35 υποτρόφους μαθητές. Τέλος, στο Μοναστήρι του Αγίου Βλασίου, περίπου 30 χιλιόμετρα από τα Τίρανα, λειτουργεί Θεολογική Ακαδημία με 38 φοιτητές και φοιτήτριες, οι οποίοι διαμένουν εκεί και στον περίβολο του μοναστηριού υπάρχει και ορφανοτροφείο με 35 παιδιά.

Επιπλέον η Εκκλησία σχεδίασε και εφάρμοσε προγράμματα αγροτικά, ύδρευσης, υγείας προσφέροντας υπηρεσίες στον ανθρώπινο παράγοντα, ενώ από το 2001 υλοποιεί πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος και κατάρτισης στελεχών και επιστήμονες για την προστασία του οικοσυστήματος.

Στο τέλος της συνομιλίας μας με τον Αρχιεπίσκοπο και αφού του υπενθύμισα ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας υπηρετεί τον άνθρωπο υλικά και πνευματικά, δημιουργεί με σκοπό να δικαιολογηθεί πλήρως το ρηθέν «και τα έργα των χειρών σου εισίν οι ουρανοί», τον ρώτησα πώς αισθάνεται με όλες τις επιθέσεις που δέχεται από το εσωτερικό της χώρας και μερίδας της Ελλαδικής Εκκλησίας, κλήρου και λαού, ο σοφός Ιεράρχης μού απάντησε: «Αγάπα σιωπώντας και σιώπα αγαπώντας», βάζοντας τα πράγματα στη θέση τους.

enet.gr

Η Αλβανία των 550 ελληνικών επιχειρήσεων

ΟΙ ΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΚΗ ΧΩΡΑ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ, ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Του ΣΥΜΕΩΝ ΣΟΛΤΑΡΙΔΗ

Η δυσμενής οικονομική συγκυρία διεθνώς και η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, που επηρέασαν αρνητικά τις οικονομικές εξελίξεις στους κύριους εμπορικούς εταίρους της Αλβανίας, είχαν ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του κλίματος αβεβαιότητας στη χώρα και την περαιτέρω επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.

Πάρα ταύτα επειδή η γειτονική Αλβανία είναι μια υπό ανάπτυξη χώρα και οι επενδύσεις όχι μόνο ποικίλλουν, αλλά και πολλές φορές γίνονται αιτία ανταγωνισμού ακόμη και ξένων οικονομιών, θεωρείται οικονομικά θετικός προορισμός για τους επενδυτές.

Οι Ελληνες επενδυτές είναι από τους πρώτους που βρέθηκαν στη γειτονική χώρα, όχι μόνο για επενδυτικούς λόγους, αλλά κυρίως για να συντελέσουν στην ανόρθωση και σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασης και ταυτόχρονα να καταστούν γέφυρα αναπτυξιακών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών. Αυτή την οικονομική άνοδο της πατρίδας τους, όμως, στήριξαν και οι Αλβανοί πολίτες οι οποίοι από τις αρχές του 1990 εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα και εργαζόμενοι έστελναν το συνάλλαγμά τους στην Αλβανία συντελώντας στην κάλυψη περίπου του 20% του ΑΕΠ.

* Από τους πρώτους επενδυτές, οι Τράπεζες Αλφα, Εθνική και Πειραιώς. Σύμφωνα με στοιχεία της Αλβανικής Ενωσης Τραπεζών, το σύνολο των τραπεζών ελληνικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στην Αλβανία κατείχε το 2013 το 17,98% της αξίας του συνόλου των στοιχείων ενεργητικού της αλβανικής τραπεζικής αγοράς και το 17,48% της συνολικής αξίας των καταθέσεων.

* Μεταξύ των πάρα πολλών ελληνικών επιχειρήσεων είναι η «Ακτωρ», η οποία συνεχίζει τον αυτοκινητόδρομο Ελμπασάν-Τίρανα, τα τσιμέντα «Τιτάν», η «Τέρνα», ο Μαρινόπουλος κ.ά. Σχετικά με τις ελληνικές επιχειρήσεις η υπεύθυνη του Οικονομικού και Εμπορικού Γραφείου της ελληνικής πρεσβείας, Μπέττυ Λάρδα, μας δήλωσε ότι «το ΟΕΥ προβάλλει τα ελληνικά προϊόντα σε συνεργασία με τις ελληνοαλβανικές επιχειρήσεις με σκοπό το κέρδος των δύο πλευρών». Και φαίνεται ότι υπάρχει ανταπόκριση, μια και μέσα στο 2013 και 2014 δημιουργήθηκαν αρκετές εκθέσεις τροφίμων και στρογγυλές τράπεζες ή ημερίδες στις οποίες παραβρέθηκαν κυβερνητικά στελέχη της Αλβανίας.

Σχολείο της Αρχιεπισκοπής στα ΤίραναΠάνω από 550 επιχειρήσεις ελληνικών και ομογενειακών συμφερόντων δραστηριοποιούνται σήμερα στην Αλβανία. Επίσης, σημαντικός αριθμός αλβανικών επιχειρήσεων διαθέτουν υψηλόβαθμα στελέχη που είναι Ελληνες, αντιπροσωπεύουν ελληνικές επιχειρήσεις και συνεργάζονται με την Ελλάδα. Οι κυριότεροι τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται οι ελλαδικών και ομογενειακών συμφερόντων επιχειρήσεις είναι ο τραπεζικός, ο κατασκευαστικός, η βιομηχανία, γενικότερα, οι υπηρεσίες υγείας, οι τηλεπικοινωνίες, το εμπόριο, η εκπαίδευση.

Αυτές οι επιχειρήσεις βρίσκονται κυρίως μεταξύ Τιράνων και Δυρραχίου, χωρίς όμως να μειώνεται η δυναμική και αυτών που εδρεύουν στο Αργυρόκαστρο. Περίπου 25 από αυτές συγκρότησαν την «Ενωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Αλβανίας» που βρίσκεται στα Τίρανα, της οποίας Ενωσης σκοπός είναι η περαιτέρω σύσφιγξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών.

Ενδειτικά αναφέρουμε το «Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης» που εδρεύει στα Τίρανα, ελλαδικών συμφερόντων, το οποίο ιδρύθηκε το 2000 και επεκτάθηκε κατά τη σχολική χρονιά 2012-13 και σε Λύκειο. Σήμερα στο Πανεπιστήμιο φοιτούν περίπου 800 φοιτητές και έχει 4 σχολές με πολλές ειδικότητες. Το Λύκειο έχει 50 μαθητές. Οπως δήλωσε ο κ. Ηλίας Φουτσής, πρόεδρος, τα μαθήματα γίνονται στα Αγγλικά και οι καθηγητές ή μαθητές που υπάρχουν γίνονται όλοι αποδεκτοί εάν πληρούν τους όρους, χωρίς εθνικές, θρησκευτικές καταβολές.

Το «Υγεία»

* Στον τομέα της υγείας δραστηριοποιείται ο όμιλος «Υγεία» από το 2008, όταν δημιουργήθηκε το νοσοκομείο στα Τίρανα παρέχοντας υψηλή περίθαλψη. Αρχισε να λειτουργεί το 2010 και θεωρείται η μεγαλύτερη επένδυση στα Δυτικά Βαλκάνια με 57 εκατομμύρια ευρώ. Ο γενικός διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος, Σταύρος Κρασαδάκης, αναλύοντας την επένδυση δήλωσε ότι εργάζονται σε αυτό 420 άτομα, είναι γενικό νοσοκομείο και διαθέτει όλες τις ειδικότητες. Επίσης, σημείωσε ότι, όπως όλες οι ελληνικές επιχειρήσεις στην Αλβανία, έτσι και το «Υγεία» παρέχει κοινωφελή δράση στην αλβανική κοινωνία. Ανέφερε δε ότι η επιχείρησή τους έχει αναλάβει την περίθαλψη των 140 παιδιών SOS και ότι βρίσκεται στα «σκαριά» η δημιουργία ενός παιδοκαρδιοχειρουργικού κέντρου με τη συνεργασία του «Υγεία» Τιράνων, που θα καλύπτει όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, κατόπιν πρότασης του παιδοχειρουργού Αυξέντιου Καλαγκού προς τον Πρόεδρο της Αλβανίας.

Ο όμιλος «Υγεία» στην αλβανική πρωτεύουσα* Στα τυροκομικά, το 1994 ο Αντώνης Ούζας ξεκίνησε την επιχειρηματική του δραστηριότητα μαζί με τον ομογενή, Αλβανό πολίτη Πύρρο Καρατζά. Στην αρχή κάνανε εμπόριο ποτών, μετά ιδρύσανε εταιρεία αναψυκτικών και τώρα έχουν τη σύγχρονη μονάδα τυροκομικών «Τζιροφάρμα» στην οποία εργάζονται 65 άτομα σε όλη την Αλβανία· διαθέτουν 25 φορτηγά και συνεργάζονται με 1.000 κτηνοτρόφους παρέχοντας οικονομικές δυνατότητες και ενισχύοντας την τοπική οικονομία. Η επένδυσή τους φθάνει στα 3 εκατομμύρια ευρώ. Οπως δήλωσε ο Αντώνης Ούζας, «αν και η πορεία της επιχείρησης δεν ήταν εύκολη, λόγω εμφυλίου, εν τούτοις ορθοπόδησε και σήμερα στηρίζει την αλβανική οικονομία και εργάζεται για την ανάπτυξη των ελληνοαλβανικών οικονομικών σχέσεων».

* Σημαντική επιχειρηματική δράση, τέλος, εμφανίζει και ο Λαρισαίος Φίλιππος Σαπουνάς όταν το 1994 ιδρύει την Κεραμοποιία «Βιοκεράλ» στην πόλη των Αγίων Σαράντα. Απασχολεί 55 άτομα και δηλώνει ότι «τον ενδιαφέρει η ανάπτυξη της περιοχής». Σημειώνει ότι «η χώρα έχει ρυθμούς ανάπτυξης αλλά αναμένεται η σταθερότητα της Αλβανίας». Και καταλήγει: «Τις οικονομικές σχέσεις δεν τις βλέπουμε σαν ελληνοαλβανικές οικονομικές σχέσεις, αλλά ως συνάρτηση των οικονομικών σχέσεων όλης της Βαλκανικής».

Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι μεταξύ των μεγάλων 550 επιχειρήσεων οι περίπου 70 είναι ομογενειακές, οι οποίες εργάζονται όχι μόνο για την ανάπτυξη και καλλιέργεια των ελληνοαλβανικών οικονομικών σχέσεων, αλλά και στηρίζουν τις τοπικές τους οικονομίες, καθώς και τις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Σημαντική εξίσου θέση έχουν και οι επιχειρήσεις των αλβανικής καταγωγής πολιτών, οι οποίοι εργάσθηκαν επί δεκαετίες στην Ελλάδα, επέστρεψαν πριν ή κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της Ελλάδας και τώρα διαπρέπουν. Θεωρείται δε ότι πραγματικά μπορούν να αποτελέσουν τη γέφυρα φιλίας μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, αφού φέρουν το δημιουργικό και οργανωτικό πνεύμα που απόκτησαν στις ελληνικές αγορές.

http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=19/10/2014&id=452865

Στα Ζωγράφεια Διδασκαλεία

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2014

ΕΓΚΑΤΑΛΕΛΕΙΜΜΕΝΟ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ, ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ, ΣΤΕΚΕΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΥ ΙΔΡΥΣΕ Ο ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ

του Συμεών Σολταρίδη

Οταν το 1993 βρεθήκαμε σε δημοσιογραφική αποστολή στην περιοχή Αργυροκάστρου στη Νότια Αλβανία (Βόρεια Ηπειρο), μας είχαν ενημερώσει ότι απέναντι στην περιοχή της Δερβιτσάνης, στο Κεστοράτι, βρίσκονταν τα Ζωγράφεια Διδασκαλεία, το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χρηστάκης Ζωγράφος, το Οικοτροφείο και γενικά τα σπίτια της οικογένειάς του.

Στο Διδασκαλείο, με τα 35 παράθυρα και την εντυπωσιακή τοιχοποιίαΜεγάλος Ευεργέτης του 19ου αιώνα, υπήρξε τραπεζίτης και ιδρυτής πολλών ελληνικών σχολείων, μεταξύ των οποίων και το Ζωγράφειο Γυμνάσιο - Λύκειο Κωνσταντινούπολης.

Ζητήσαμε να πάμε αλλά ήταν αδύνατον, οπότε και το αφήσαμε για την επόμενη φορά, προκειμένου να αποτίσουμε φόρο τιμής στον ιδρυτή του σχολείου όπου είχα σπουδάσει στην Πόλη.

Δεν κατοικούνταν

Η «επόμενη φορά» λοιπόν παρουσιάστηκε τις μέρες αυτές, που ξαναβρεθήκαμε στην ίδια περιοχή και πάλι για δημοσιογραφική έρευνα. Τη φορά αυτή υλοποίησα την υπόσχεσή μου και επισκέφθηκα το Κεστοράτι. Ενα χωριό σε αρκετό υψόμετρο, με ανύπαρκτο δρόμο και αρκετά σπίτια τα οποία όμως στην πλειονότητά τους δεν κατοικούνταν.

Βρεθήκαμε λοιπόν μαζί με έναν άλλο συνάδελφο στην πλατεία του χωριού. Ενα μεγάλο κτήριο που δέσποζε ανάμεσα στα κτίσματα του χωριού έδειχνε ότι θα μπορούσε να ήταν είτε αρχοντικό είτε σχολείο. Τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν τα Ζωγράφεια Διδασκαλεία. Αν και από παλαιότερες αναφορές γνωρίζαμε ότι στον περίβολο ήταν ο Ναός του Αγίου Νικολάου, φθάνοντας εκεί είδαμε ότι αυτός δεν υπήρχε καθώς είχε καταστραφεί εκ βάθρων, όταν το καθεστώς του Χότζα είχε μετατρέψει τα Διδασκαλεία σε κρατικό σχολείο και είχε γκρεμίσει το Ναό για να δημιουργήσει χώρο αθλοπαιδιών. Τα μόνα που διατηρούνταν ήταν ένα εκκλησάκι, σίγουρα κατασκευασμένο πολύ αργότερα, και ο χώρος που παρείχε νερό στο εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Το μεγαλοπρεπές σχολείο, μάρτυρας μιας άλλης εποχής όπου ο ιδιοκτήτης του στήριζε τα Ελληνικά Γράμματα και ίδρυε σε πολλά μέρη σχολεία και διδασκαλεία, στεκόταν αγέρωχο αλλά εγκαταλελειμμένο στο χρόνο. Κανένας μέχρι σήμερα δεν το είχε επισκεφθεί, κανένας δεν είχε ενδιαφερθεί. Το σημαντικότερο όμως όλων είναι ότι δεν είχαν «θυμηθεί» ούτε τον ίδιο τον Ζωγράφο και από τα άλλα του δημιουργήματα. Προσπαθούσαμε λοιπόν να μάθουμε για εκείνον ή για το σπίτι του.

Ο Νίκος Ζωγράφος δείχνει τα θεμέλια του σπιτιού του Χρηστάκη ΖωγράφουΚαι ενώ «γυρευόμασταν», μας πλησίασε μια παρέα ντόπιων και μας ενημέρωσε ότι παρακάτω ζούσε ένας απόγονος της οικογένειας Ζωγράφου, ο μπαρμπα-Νίκος Ζωγράφος. Η ικανοποίησή μου ήταν πολύ μεγάλη. Τα αισθήματά μου ανάμεικτα. Χαρά γιατί είχα «ανακαλύψει» κάποιον συγγενή του Εθνικού Ευεργέτη, αλλά και λύπη για τα ακίνητα που βρίσκονταν στα «αζήτητα».

Ο μπαρμπα-Νίκος σήμερα 91 ετών, γεννήθηκε στο σπίτι του Χρηστάκη Ζωγράφου το 1923, από τον Βίκτωρα Ζωγράφο, γιατρό, και την Αννα Βασιλεόντη, από την Κωνσταντινούπολη, σπουδαγμένος στη Γαλλική Σχολή Κορυτσάς. Θυμάται τα πάντα σχετικά με τον προπάππο του. Μας φιλοξένησε στο σπίτι του και άρχισε να μας διηγείται την ιστορία της οικογένειάς του. Μας είπε για το Οικοτροφείο θηλέων που βρισκόταν απέναντι από το σπίτι του και αποτελεί πλέον τα θεμέλια ενός καινούργιου σπιτιού, μας είπε για το φούρνο και το κασαπιό του Διδασκαλείου και όταν ήρθε ο λόγος για το σπίτι του προπάππου του, μας ρώτησε «θέλετε να πάμε να τα δούμε όλα αυτά, γιατί κρατώ τα κλειδιά;».

Ακολουθήσαμε τον μπαρμπα-Νίκο. Μπήκαμε στο Διδασκαλείο με τα 35 παράθυρα και την εντυπωσιακή τοιχοποιία. Το Διδασκαλείο είχε δύο πόρτες, για να μη συναντιούνται «τα αγόρια με τα κορίτσια» και ακούγαμε τον μπαρμπα-Νίκο να μας λέει ότι επάνω από τα παράθυρα, στα τόξα, ήταν γραμμένες οι «δέκα εντολές». Ενα ένδοξο παρελθόν, που μόνο ανάμνησή του υπάρχει καθώς έχει καταστραφεί το εσωτερικό του κτηρίου και έπειτα, από δημόσιο αλβανικό σχολείο μετατράπηκε σε στάβλο και είναι γεμάτο από σανό.

Το πίσω κτήριο είναι το Διδασκαλείο. Το μπροστά είναι το Οικοτροφείο θηλέωνΔάκρυσε

Με τις σκέψεις από τα παλιά, ακολουθήσαμε τον δισέγγονο του Ζωγράφου που μας οδήγησε στο κατεστραμμένο σπίτι του ανθρώπου αυτού που τίμησε την πατρίδα του με το έργο του.

Το σπίτι αυτό είχε πυρποληθεί και καταστραφεί ολοσχερώς το 1944. Τον είδαμε να δακρύζει μια και είχε γεννηθεί σε αυτό το σπίτι και είχε τόσες αναμνήσεις. Τη μια μας έλεγε για τον προπάππο του, την άλλη για το σπίτι της θείας του που βρίσκεται και αυτό σε άθλια κατάσταση δίπλα στου Χρηστάκη, και από την άλλη θυμόταν το Διδασκαλείο, για το οποίο είχε ακούσει τόσα πολλά μια και το είχαν κλείσει το 1921.

Ο μπαρμπα-Νίκος, μια ζώσα πηγή γνώσης για την περιοχή και τον Ελληνισμό, πανευτυχής γιατί μας έδειξε όλα όσα θέλαμε να μάθουμε για τον προπάππο του, μας αποχαιρέτησε και μας είπε να ξαναεπισκεφθούμε τον τιμημένο αυτό τόπο. «Δεν έχει σημασία αν ζω ή όχι», μας είπε, «εσείς να έρθετε»!

Από http://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&id=451599